14 MAYIS BEYAZ DEVRİM; NACİ AKIN - MANİSA OLAY GAZETESİ

14 MAYIS BEYAZ DEVRİM

İkinci Dünya Savaşı sona ermiş, demokrasi cephesi savaştan galip ayrılmıştı. Tüm dünyada sevinçle karşılanan bu mutlu son Türkiye’de de yankı bulmuştu. 8 Mayıs 1945 günü Almanya’nın koşulsuz teslim olmasıyla o gün Avrupa’da savaş son bulmuş ve bayram ilan edilmişti. İstanbul Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisi olan babam, o gün akşam İktisat Fakültesi Kütüphanesinde kardeşlerine yazdığı mektupta, karşısında duran Beyazıt Kulesinin ışıl, ışıl aydınlatıldığını, cadde ve sokakların bayraklarla donatıldığını, halkın ve özellikle de üniversite gençliğinin bayram yaptığını yazıyordu. O gece yurdun dört bir yanından İstanbul’a okumaya gelen öğrenciler halkla bütünleşerek sabaha kadar sokaklardaki eğlencelere katılmışlar, hür dünyanın zaferini coşkuyla karşılamışlardı.

Bu olay Türkiye’de de demokrasi, eşitlik, adalet taleplerinin artmasına neden olmuş temel hak ve hürriyetlerin sonuna kadar kullanılması ve çok partili demokrasiye geçilmesinin de önünü açmıştı. Türkiye hür dünyayla bütünleşme adına geri dönülemez bir yola girmiş ve Milli Şeflik rejimi de bu talepleri göz ardı edemez noktaya gelmişti. 1945 yılının sonlarına doğru Atatürk’ün son Başvekili Celal Bayar, Aydın Mebusu Adnan Menderes, Prof.Dr. Fuat Köprülü ve İçel(Mersin) Mebusu Refik Koraltan CHP gurubuna verdikleri tarihi “Dörtlü Takrir” ile bu talepleri resmileştirmişler ve yeni bir tartışma açmışlardı. Milli Şef İnönü CHP içinde muhalefet olmaz diyerek, önergenin gurupta reddedilmesini sağlamış, ancak “çok istiyorlarsa ayrı bir parti kursunlar” diyerek de önlerini açmış ve bir bakıma yol göstermişti.
7 Ocak 1946 günü bu dörtlünün önderliğinde Demokrat Parti kurularak halka bir umut ışığı gibi doğdu. Kısa sürede yurt sathına yayılan DP, iktidarı da endişelendiriyor, iktidarlarının gün be gün altlarından kayıp gittiği gerçeği gün gibi ortaya çıkıyordu. Umulmadık bir biçimde büyüyen ve halkta karşılığını bulan DP’nin bu hızlı çıkışı, iktidarı seçimleri öne çekmeye ve seçim hilelerine başvurmaya sevk etti. Nitekim 21 Temmuz 1946 seçimleri, açık oy, gizli tasnif gibi anti demokratik yöntemlerle gerçekleşti, CHP il başkanı, ilçe başkanı konumundaki Vali ve Kaymakamlarla, jandarma baskısı altında çalışan seçim kurulları sonuçları tersine çevirerek erken gelecek bir baharın önünü kesti.

14 Mayıs 1950’ye gelindiğinde ise seçim hukuku değişmiş, gizli oy açık tasnif usulüne dönülmüş, Valilerin baskıları nispeten azalmış, 1946 seçimlerindeki usulsüzlük ve hilelerden dolayı Batıya karşı mahcup olan, itibarı zedelenen iktidarın da yapacak bir şeyi kalmamıştı. Sonunda 14 Mayıs 1950 günü Türkiye’de kansız, darbesiz, hilesiz, serbest seçimlerle iktidar el değiştirmiştir. Kuşkusuz bu Demokrat Partiden çok halkın zaferidir. Ülkede ilk defa halk kendi kaderini, kendisi tayin edecek iradeyi  ortaya koymuş ve baskı rejimine dur demiştir.

Tarafsız gözlemciler, bilim adamları ve araştırmacılar 14 Mayıs’ı sadece siyasi bir olay olarak değil, sosyolojik bir vaka ve siyasal iletişimin başarılı bir tezahürü olarak değerlendirirler. Onlara göre 14 Mayıs halkın oligarşik diktaya başkaldırısı, kendi hak ve hürriyetlerine sahip çıkması, tebaa olmaktan çıkıp eşit yurttaş olma yolunda adım atması ve 4 yıl önce gasp edilen kutsal oyunun namusunu koruma hadisesidir. Böylelikle halk kendi iradesiyle kendisini yönetenleri seçmiş, egemenliğin kayıtsız ve şartsız millete ait olduğunu da tüm dünyaya göstermiştir. O gün DP sadece siyasi rakibi CHP ile değil, Cumhurbaşkanı Milli Şef İsmet İnönü ve Devletin tüm kudreti ve kurumlarıyla da yarışmıştır. Sonunda halk galip gelmiş, milletin gücünün her şeye kadir olduğu anlaşılmıştır. Bu bir devrimdir, halk iradesinin beyaz devrimidir.

Beyaz devrimin 65. Yılını kutladığımız bugün maalesef oligarşinin yeniden hortlamakta olduğunu, milli şeflik, tek adamlık heveslerinin yeniden arttığını, vesayet rejiminin şekil değiştirerek yeniden varlığını korumaya çalıştığını, yargı bağımsızlığı ve hukukun üstünlüğünün yok edilmeye çalışıldığı kuşkularının var olduğunu, hürriyet, adalet, eşitlik ve demokrasi ilkelerinin zedelendiğini üzülerek gözlemliyoruz. Anayasanın tarafsızlık ve eşitlik ilkesinin alenen ihlal edildiği, Devlet gücünün tek taraflı kullanılmaya çalışıldığı, yargı, medya ve sivil toplum üzerinde baskıların arttığı bir seçim döneminden geçtiğimiz konuşulur hale geldi. Bugün bunlar konuşuluyorsa Türkiye’nin yeni bir 14 Mayısa ihtiyacı vardır, aziz milletimizin sağduyusunun bunu gerçekleştireceğine olan inancımız tamdır.
Kalın sağlıcakla.